Meer gemeenten maken zich zorgen over de mogelijke gevolgen van een uitstel van de wet om asielzoekers te verdelen. Ze zijn bang dat daardoor, net als vorig jaar, problemen ontstaan bij het opvangen van de vluchtelingen. Door de val van het kabinet wordt de spreidingswet misschien controversieel verklaard. Dan kan de Tweede Kamer er pas na de vorming van een nieuwe coalitie over praten.

Maastricht is een van de gemeenten die zich zorgen maken. "We hopen niet dat de wet controversieel wordt verklaard, omdat niemand daarbij gebaat is. Er ligt een grote opgave om de crisis in de asielopvangketen op te lossen, dat kunnen we alleen samen", laat de Limburgse hoofdstad weten in een rondgang van het ANP langs ruim 300 gemeenten.

Zwolle noemt het mogelijke uitstel problematisch. "We vinden dat iedere gemeente zijn steentje moet bijdragen in de opvang van vluchtelingen. En de spreidingswet is daar cruciaal in." Arnhem zou uitstel van de wet "heel jammer"vinden, "we kunnen mensen die vluchten voor oorlog en geweld niet in de steek laten".

Hellendoorn zegt dat het vooral belangrijk is dat asielzoekers worden opgevangen, of er nou een spreidingswet is of niet. "Wel valt te constateren dat niet alle gemeenten in gelijke mate verantwoordelijkheid nemen. Een wettelijk kader dat de vrijblijvendheid wegneemt, blijkt nodig. Uitstel kan een probleem vormen als dit betekent dat gemeenten in de wachtstand gaan en de opgave voor zich uit schuiven."

Ook Heemskerk en Uitgeest zijn bang dat het uitstel van de wet "aanleiding kan vormen de zoektocht naar geschikte locaties voor asielzoekerscentra te staken tot een nieuw kabinet gevormd is".

Op de wet zelf hebben sommige gemeenten wel kritiek. Zo zegt Tilburg dat de spreidingswet "enorm complex opgebouwd is". Gemeenten en regio's hebben "onvoldoende zicht op wat onze opgave gaat worden" en kunnen zich daarom "onvoldoende voorbereiden". De Brabantse stad vraagt de landelijke politiek om de spreidingswet wel te behandelen, maar die dan aan te passen.

Ook Zevenaar noemt de voorgestelde wet "erg complex in de uitvoering". Doesburg zegt dat er "perverse prikkels" in de voorgestelde wet zitten. "We hopen dat het nieuwe kabinet zijn verantwoordelijkheid neemt, door de spreidingswet of een afgeleide daarvan op de juiste manier in te voeren en de verantwoordelijkheid niet over de schutting naar de gemeenten te gooien."

Ook het Brabantse Best is kritisch: "De spreidingswet gaat ervan uit dat gemeentes niet bereid zijn asielzoekers op te vangen en wil daarom opvang afdwingen. De vraag is natuurlijk of de opvang van asielzoekers een verantwoordelijkheid is van gemeentes."