De Europese Unie heeft eerder deze maand een wetsvoorstel ingediend om de milieu-impact van cryptocurrency-mining te verminderen. Dit voorstel is bedoeld om de aanzienlijke ecologische voetafdruk van de cryptosector te verkleinen en is voornamelijk gericht op miners en miningbedrijven te verplichten om volledig gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen.

Het initiatief komt voort uit de bezorgdheid dat het energieverbruik in de crypto-industrie een belemmering vormt voor de Europese duurzaamheidsdoelen en klimaatplannen.

Als de wet wordt aangenomen, zou dit een aanzienlijke stap zijn om de CO₂-uitstoot van de sector op Europees niveau fors terug te dringen.

Om even kort de achtergrond te schetsen: om een bepaalde cryptocurrency zoals Bitcoin (digitale munten gebaseerd op een gedecentraliseerd logboek genaamd blockchain) te maken, moeten “miners” ingewikkelde wiskundige puzzels oplossen. Dit vergt enorm veel rekenkracht van krachtige computers en verbruikt veel energie.

De basis voor dit voorstel ligt in de bredere Markets in Crypto-Assets (MiCA)-verordening, die in 2023 werd aangenomen en in december 2024 van kracht gaat. MiCA biedt een allesomvattend wettelijk kader voor de regulering van crypto’s binnen de EU, bijvoorbeeld door eisen te stellen aan bedrijven die cryptocurrency uitgeven en crypto-gerelateerde diensten leveren. Het doel is om voor meer transparantie en bescherming voor consumenten te zorgen.

Met andere woorden, het zal voor inwoners van de Europese Unie veel eenvoudiger en duidelijker worden hoe crypto kopen werkt en waar ze dit kunnen doen. Naomi Bootman van CryptoNews NL toont dat er in Nederland en de EU heel veel verschillende beschikbare cryptomunten én crypto-exchanges zijn, waardoor het voor beginners altijd aangeraden is om professioneel advies te raadplegen. Zelfs na de invoering van de MiCA zal dergelijk advies nog steeds van belang zijn, maar consumenten in de EU zullen wel een meer uniform en gereguleerd aanbod krijgen.

De MiCA richt zich echter meer op financiële stabiliteit en consumentenbescherming dan op duurzaamheid. De nieuwe milieuwetgeving vult dit gemis aan door zich specifiek te richten op het energiegebruik van mining.

Veel miningfaciliteiten halen hun energie nog grotendeels uit fossiele brandstoffen. Dit soort activiteiten is bijzonder vervuilend en botst tegen de Europese Green Deal-doelstelling om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.

Daarnaast heeft de Europese Commissie recentelijk aangegeven dat zonder regelgeving de vraag naar elektriciteit in de cryptosector exponentieel zou kunnen groeien. Deze stijgende vraag zou niet alleen de energievoorziening onder druk kunnen zetten, maar ook leiden tot hogere energiekosten voor Europese burgers en bedrijven.

Het wetsvoorstel heeft daarom als doel om miningbedrijven in de EU te verplichten om volledig over te schakelen op duurzame energiebronnen. Europese toezichthouders zoals de European Securities and Markets Authority (ESMA) en de European Banking Authority (EBA) krijgen in dit voorstel de taak om toezicht te houden op de naleving hiervan.

Om dit even te nuanceren: het gaat hierbij alleen om (oudere) cryptomunten die gebruikmaken van het “proof-of-work”-mechanisme om nieuwe munten te minen (zoals Bitcoin). Nieuwere cryptomunten hanteren andere mechanismen zoals “proof-of-stake”, wat tot 99% energiezuiniger is. De cryptomarkt is zich dus wel degelijk bewust van de problematiek en de technologie ontwikkelt zich navenant, los van de overkoepelende wetgeving.

In elk geval, indien het voorstel wordt goedgekeurd, zou dit Europa in een wereldwijde koploperspositie plaatsen wat betreft regelgeving voor een duurzame transitie van digitale economieën.

Het initiatief zou op termijn zelfs kunnen leiden tot een duurzame cryptomarkt die zowel financieel als ecologisch verantwoord opereert, en andere markten mogelijk inspireert om vergelijkbare stappen te nemen.

Zo wordt de EU niet alleen een toonaangevende speler op het gebied van crypto-regelgeving, maar ook op het gebied van duurzame technologische ontwikkeling.