Scholen die leerlingen verplichten aan hun ouders te vertellen dat ze homoseksueel zijn, overtreden de Grondwet. Datzelfde geldt als scholen geweld propageren en als scholen via lesmateriaal de doodstraf actief verheerlijken als straf voor de overtreding van religieuze voorschriften, schrijft onderwijsminister Robbert Dijkgraaf aan de Tweede Kamer. Hiermee overtreden scholen de "buitengrenzen van de onderwijsvrijheid", schrijft hij.

De vrijheid van onderwijs is vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet.

Die buitengrenzen van die onderwijsvrijheid worden overtreden als sprake is "van handelingen waarvan het volkomen helder is dat ze niet verenigbaar zijn met de democratische rechtsstaat omdat zij in strijd zijn met de wet, met de rechten en vrijheden van anderen of van de samenleving als geheel", stelt de onderwijsminister in een reactie namens het kabinet op het advies ‘Grenzen stellen, ruimte laten’ van de Onderwijsraad uit 2021.

"Een samenleving is niet open en vrij als niet iedereen de ruimte heeft en voelt om zichzelf te kunnen zijn", schrijft Dijkgraaf. "Het is een taak voor scholen om deze ruimte voor kinderen te garanderen, en een taak voor ons allen om via dialoog, normering, toezicht en handhaving duidelijk te maken wat het van scholen vraagt om deze ruimte te garanderen."

Volgens Dijkgraaf moeten scholen zich open en respectvol opstellen "ten aanzien van mensen met andere denkbeelden". Als scholen hun leerlingen isoleren en ongelijkwaardigheid propageren, moeten bij de visie van die school "vraagtekens worden gezet".

Het kabinet is verantwoordelijk om een klimaat van scholen te garanderen die "verbinding stimuleert en in overeenstemming is met de kernwaarden vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit - zeker tegen de achtergrond van een samenleving die almaar meer lijkt te polariseren en waarin bubbelvorming zich steeds prominenter toont", vindt Dijkgraaf.

Scholen moeten openstaan voor een oprecht gesprek en een open dialoog, schrijft Dijkgraaf verder. Ze moeten daarnaast zorgen voor een klimaat "waarin ieder kind zich vrij en veilig voelt zichzelf te kunnen zijn". De eigen visie van een school kan daarop een aanvulling zijn, maar "het recht van een school op een eigen visie kan nooit worden gebruikt als excuus om niet aan de gegeven opdracht en plicht te hoeven voldoen."