Van Belzen: Integriteit is meer dan geschreven regels

20 October 2020, 18:44 uur
Lokaal
mainImage
Burgemeester Jan van Belzen.

Burgemeester Jan van Belzen van de gemeente Barendrecht heeft kennisgenomen van een document dat door Prof. mr. D.J. Elzinga in opdracht van Echt voor Barendrecht is opgesteld. Dit zou zich richten op de behandeling door de burgemeester van de integriteitsmelding over de handelswijze van een EvB gemeenteraadslid. “Waar deze rapportage aan voorbij gaat, is dat integriteit meer is dan een set geschreven regels”, reageert de burgemeester.

Burgemeester Jan van Belzen: “Het debat in de raad van 13 oktober 2020 ging over integer handelen en het vastleggen van de fatsoensnorm naar aanleiding van een vooronderzoek naar een mogelijke integriteitschending door een raadslid van EvB. Door met elkaar over integriteit te spreken, wordt duidelijk wat wel en niet wenselijk is, wat nog net op het randje is en wat net erover. Alleen hierdoor wordt een sfeer gecreëerd waarin mensen elkaar kunnen aanspreken op hun gedrag, zonder dat het meteen nodig is in loopgraven verschanst te raken. Onze inwoners rekenen op ons. Zij willen niet dat wij ons verschansen en een loopgravenoorlog voeren tot de verkiezingen in 2022. Ik doe hierbij nogmaals een oproep aan alle gemeenteraadsleden: neem uw verantwoordelijkheid”.

Het vooronderzoek van de burgemeester naar de mogelijke integriteitschending van een raadslid ging over het naleven van de werkafspraak over het omgaan met de pers bij het indienen van vragen. In deze kwestie is er bij het EvB gemeenteraadslid geen sprake van overtreding van een wet. Het is de overtreding van fatsoensnorm. Kortom, een gezamenlijke norm van de fractievoorzitters om praktische bezwaren te voorkomen.
“Er zijn altijd kanttekeningen te plaatsen bij iemands handelswijze. Dus ook bij die van mij”, zegt de burgemeester over de integriteitsmelding. Om daarmee nu in de publiciteit te treden,  wordt volledig voorbij gegaan aan mijn boodschap. Dit illustreert de noodzaak van herhaling”.
 
Ongeschreven normen
De gemeenteraad, als hoogste orgaan van de gemeente, is meer dan alleen de raadscommissies en -vergaderingen. De gemeenteraad heeft net als iedere organisatie enerzijds te maken met wetten en anderzijds met praktische bezwaren. Die praktische bezwaren worden vaak weggenomen door overleg in het presidium. Het presidium is de smeerolie van de gemeenteraad en daarmee van de lokale politiek. Alle fractievoorzitters namen tot nu toe deel in het presidium. Daarmee droegen de fractievoorzitters gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor het goed functioneren van de gemeenteraad.

In het presidium worden werkafspraken gemaakt. Zo ook de werkafspraak uit 2016 over het omgaan met de pers bij het indienen van schriftelijke vragen. Zeker als het gaat om vragen die de integriteit van een bestuurder treffen. De werkafspraak houdt in dat voordat vragen naar de pers worden gezonden, deze eerst aan het college worden gestuurd. Door deze werkafspraak wordt voorkomen dat leden van het college door de pers worden overvallen na het stellen van schriftelijke vragen. Het handelen van het EvB raadslid was in strijd met deze werkafspraak.

Rapport van Prof. Elzinga
Het document zou een contra-expertise betreffen. De burgemeester kan zich niet vinden in deze stelling. “Ik zie het meer als een opinie. De hoofdvraag waarover Prof. Elzinga rapporteert is of het vragenrecht van een raadslid kan worden ingeperkt. Ik deel de conclusie van prof. Elzinga dat de wet dit niet toestaat en alleen in bijzonder situaties sprake kan zijn van een beperking van het vragenrecht”.
“Tot mijn spijt moet ik constateren dat in het document naar mijn mening de resultaten worden gepresenteerd op basis van verschillende onjuiste feiten en aannames. Daarnaast  gaan de conclusies voorbij aan iedere nuance uit mijn memo van 5 oktober 2020 aan de gemeenteraad. Laat er geen misverstand over bestaan. Ik loop niet weg voor kritiek, ik erken mijn fouten en ik tracht daarvan te leren”, aldus burgemeester Jan van Belzen.

De burgemeester deelt het advies van prof. Elzinga dat de gemeenteraad, het college en hij gezamenlijk aan de slag moeten met de ‘lessons learned’ zodat kan worden voorzien in een draaiboek dat bij de integriteitskwesties leidend kan zijn. De Gedragscode integriteit politieke ambtsdragers gemeente Barendrecht 2011 en de Concept-verordening melding integriteitsschendingen gemeente Barendrecht 2020 kunnen worden aangepast.
 
Belangrijk blijft dat integriteit uiteindelijk niet in juridische normen te vatten is. Fatsoenlijk handelen is de norm.


Door: Gem. Barendrecht