Het Nationaal Archief in Den Haag opent dinsdag, zoals altijd aan het begin van het jaar, weer tal van dossiers. Het gaat om stukken die, wegens privacy of landsbelang, jarenlang niet zomaar door iedereen konden worden ingekeken maar waarvoor die beperking na de jaarwisseling vervalt. Na ruim 75 jaar komen nu bijvoorbeeld archieven in de openbaarheid over de voorbereidingen van de inhuldiging van koningin Juliana in 1948.

"Sedert eergisteren ben ik geroepen tot een taak, die zó zwaar is, dat niemand die zich daarin ook maar een ogenblik heeft ingedacht, haar zou begeren, maar ook zó mooi, dat ik alleen maar zeggen kan: wie ben ik, dat ik dit doen mag?", sprak de nieuwe koningin. Volgens het Nationaal Archief kunnen belangstellenden nu lezen hoe die tekst tot stand is gekomen. De dossiers zijn volgens de organisatie "een stille getuige" van de grondige en precieze voorbereidingen voor de plechtigheid, toen voor de eerste inhuldiging na een halve eeuw.

Ook over de Tweede Wereldoorlog en zijn nasleep wordt andermaal van alles openbaar, onder meer over de Engelandvaarders en over het terughalen van (vaak Joodse) Nederlanders uit heel Europa, wat bepaald niet altijd op rolletjes verliep. Verder vallen dossiers vrij over wandaden die de Japanse bezetter in het toenmalige Nederlands-Indië beging en over bordelen in Semarang waar Nederlandse vrouwen werden gedwongen tot prostitutie. Ook is er van alles te lezen over Irak en Kosovo.

"En u kunt alles te weten komen over een in 1953 door TNO ingestelde commissie voor het verrichten van onderzoek met betrekking tot de bereiding van volvette Goudse boerenkaas", aldus het archief veelbelovend.

Dit jaar komen er 11.000 dossiers vrij, volgend jaar circa 180.000, vooral over de Tweede Wereldoorlog.