De coronavaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna zijn beide gebaseerd op nieuwe medische technologieën. Voor het eerst is de hoofdrol weggelegd voor een genetische code, zogeheten messenger-RNA (mRNA). Eerdere vaccins waren gebaseerd op de ziekteverwekkers zelf, bijvoorbeeld verzwakt of inactief gemaakt virus. De techniek achter de nieuwe coronavaccins is wezenlijk anders, maar evengoed veilig, benadrukken de fabrikanten en de Europese medicijnautoriteiten.

Beide coronavaccins die nu positief zijn beoordeeld in de Europese Unie, zijn gebaseerd op het mRNA van het zogeheten spike-eiwit. Uit dat eiwit bestaan de spikes, de punten die uit de virusdeeltjes steken en het coronavirus een beetje op een kroon doen lijken. Het virus dankt er zijn naam aan: corona is Latijn voor kroon. Het virus gebruikt de spikes om lichaamscellen binnen te dringen.

De mRNA-vaccins worden toegediend in de vorm van een klein vetbolletje dat wordt geïnjecteerd. Die bolletjes bevatten synthetisch materiaal met dezelfde genetische code als het spike-eiwit. Zoals de naam al zegt, speelt messenger-RNA de rol van boodschapper. Sommige cellen in het lichaam van degene die het krijgt toegediend, gaan door de instructies van het mRNA het spike-eiwit produceren. "Het immuunsysteem van de persoon herkent dit eiwit als vreemd. Het zal antilichamen aanmaken en T-cellen activeren om het aan te vallen", legt het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) de werking uit.

Als de gevaccineerde persoon later in aanraking komt met het virus, herkent het afweersysteem het spike-eiwit en valt het virus aan. Het vaccin verandert niets aan het DNA van mensen die het krijgen toegediend, zoals sommige tegenstanders van vaccinatie beweren. "De genetische code die in het vaccin zit, kan zich niet samenvoegen met het gastheergenoom, uw DNA, en wordt op natuurlijke wijze door het lichaam afgebroken", verzekert het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).