Ik ben geen televisiekijker maar zondagavond heb ik doelbewust wel gekeken naar Maud & Babs een dramaserie van Omroep MAX, de zowat enige omroep die nog lekkere ontspannen televisie weet te maken.

Maud & Babs gaat over een mantelzorger Maud (Rifka Lodeizen) en haar beginnend dementerende moeder Barbara (meesterlijk vertolkt door mijn favoriete actrice Loes Luca). De serie gaat over de gigantische druk die een mantelzorger ondervindt en het gaat over de afschuwelijke strijd van een oudere die langzaamaan haar hele leven begint te vergeten.

1 op de 5 mensen krijgt te kampen met geheugenproblemen of - met een duur woord gezegd - met dementie waarbij de vorm Alzheimer de meest voorkomende van geheugenverlies is.

Het is naast kanker de meest voorkomende ziekte. Ondanks dat meer dan 15.000 mensen jonger dan 65 jaar te maken krijgen met dementie is toch het risico op dementie naarmate men ouder wordt groter. En vooral de minderbedeelde ouderen in onze samenleving hebben een groot risico op het krijgen ervan. Dat komt omdat de kans op dementie verkleind kan worden door gezond te leven dus goede voeding, geen stress, goede huisvesting, veel beweging, training van de hersenen spelen daarbij een grote rol.

Je voelde direct de spanning

Goed dat wij op een zeer aansprekende wijze via een dramaserie Nederland kunnen kennismaken met deze afschuwelijke volksziekte. In de eerste aflevering knalde het gelijk binnen. De kattenbelletjes met allemaal kleine geheugensteuntjes aan de kastdeur geplakt, de afstandsbediening die in de koelkast ligt, het zwempak wat steeds zoek is. De startende ongemakken van iemand die te vergeetachtig aan het worden is.

Maar ook voel je direct de spanning want al is Babs nog volledig in de ontkenningsfase, ze weet verdomd goed dat heel langzaamaan haar rijke leven aan herinneringen en ervaringen aan het wegglippen is en aan het verdampen. En dat maakt Babs boos en heel erg bang want als geen ander weet ze dat dit een niet omkeerbaar proces is. De schrik slaat haar om het hart om te beseffen dat ze wegglijdt in de vergetelheid.

Het mantelzorgwerk komt er gewoon bij

Dus ontkent Babs dat er iets aan de hand is en dat zorgt voor grote problemen in en voor haar omgeving. Want haar dochter Maud wordt als steun en toeverlaat van Babs hierdoor geconfronteerd met veel extra gedoe en dat is nu net niet wat Maud in haar eigen leven aankan. Want zoals zoveel van de 825.000 mantelzorgers in Nederland het in de werkelijkheid ook vergaat, de zorg voor een naaste of bekende komt er altijd extra bij naast de zorg voor een gezin en werk.

En als dan die zorg ook nog toeneemt zie je de druk bij Maud ook enorm toenemen. Afspraken gaan fout lopen en zijn amper nog te combineren met werk en het eigen gezinsleven. Tijd van ontspanning is al helemaal niet meer aan de orde. Het moment om extra hulp in te gaan schakelen is dan ook nabij. Maar dat is niet zomaar een twee drie geregeld in onze Nederlandse overgeorganiseerde samenleving.

Heel naïef denkt Maud nog even tussen de bedrijven door met de thuishulp te kunnen bellen om het te regelen en dan ontstaat de volgende kafkaiaanse toestand. Maud geeft aan graag thuishulp voor haar moeder te willen aanvragen maar dat kan zomaar niet zonder dat Babs ingeschreven is en dat moet via de huisarts gebeuren en dat moet Babs ook zelf persoonlijk doen.

Thuishulp of thuiszorg?

Maar dan wordt Maud toch doorverbonden met de thuishulp die haar toezegt de invulformulieren te zullen toesturen. Echter de argeloos gestelde vraag of er alleen thuishulp nodig is of misschien ook thuiszorg gewenst is, zet vervolgens alles weer helemaal opnieuw op zijn kop. Want ja misschien is er ook wel wat zorg nodig volgens Maud omdat haar moeder soms zo vergeetachtig wordt.

BAM daar begint het hele telefoongesprek aan de kant van de thuiszorg weer helemaal opnieuw. Maud wordt voor de zoveelste keer weer doorverbonden want ja thuishulp valt onder de Wmo* maar thuiszorg kan vallen onder de Zvw*, de Wlz* of CIZ*.

Het duizelt Maud ondertussen want naast dat het hele alfabet door de telefoonlijn wordt gesmeten, wordt er ook nog gesproken over denkbeeldige keukentafelgesprekken en moet het uiteindelijk toch allemaal via de huisarts worden georganiseerd. Maud is minstens een half uur verder en geen steek opgeschoten.

In 2040: half miljoen mensen met dementie  

Helaas is dit niet uniek voor Maud in de dramaserie Maud & Babs. Dit is waar de vele echte mantelzorgers in Nederland toe veroordeeld zijn. Gemiddeld besteedt een mantelzorger zo’n 7 uur per week aan het verzorgen van een naaste of een vriend maar bij mensen met dementie loopt die zorgtijd van een mantelzorger gauw op tot 40 uur per week. Bedenkend dat in 2040 het aantal mensen met dementie verdubbeld zal zijn tot ruim een half miljoen mensen is het dringend nodig dat de samenleving en de politiek hier serieus een deltaplan voor gaat ontwikkelen.

En dat begint met bewustwording en daar draagt deze dramaserie meer dan uitstekend aan bij. Ik beveel het u allen aan om het op TV te bekijken of als u daar geen tijd voor heeft dan kunt u het altijd op de computer terugkijken natuurlijk.

En als u dan toch serieus u verdiept in dementie en mantelzorgers, op 21 september 2021 is het Wereld Alzheimer Dag. Een beetje aandacht voor het thema dementie op die dag kan geen kwaad vindt u ook niet?

AFKORTINGEN

* Wmo = Wet maatschappelijke ondersteuning, Zvw = Zorgverzekeringswet, Wlz = Wet landurige zorg), CIZ = Centrum Indicatiestelling Zorg)