Wanneer gaat de bezem door het kiessysteem?

30 May 2018, 16:55 uur
Columns
mainImage
Digitaal Dagblad
Afbeelding is niet meer beschikbaar

Nu GroenLinks de vorming van een breed college in Rotterdam blokkeert, zoals een partij met slechts vijf zetels betaamt (sic) wordt het tijd om ons te bezinnen over het systeem dat we hebben: Het dateert uit 1917.

Op een bijeenkomst van burgemeesters in de Rotterdamse burgerzaal boog men zich een jaar geleden over het verschijnsel, dat bij lokale verkiezingen steeds meer kiezers verstek laten gaan. Op een grote grafiek was het dalende percentage duidelijk te zien. De oplossingen die uit de zaal kwamen bleken niet erg creatief. Het zit hem niet in de borden voor posters of meer zendtijd op lokale televisie.

Als afsluiter kreeg ik – de populist – van dagvoorzitter Clairy Polak het woord. Ik wees op de grafiek en zei: ”Als dit de prestaties van een locomotief zouden zijn, dan komt u met oplossingen als een extra likje verf en wat meer kolen op het vuur, maar de werkelijke oplossing daar gaat u aan voorbij! Die grafiek toont aan dat die locomotief aan het einde van zijn latijn is en moet worden vervangen door een andere veel betere. Misschien een thema voor een volgende bijeenkomst; zoals ook het democratisch kiezen van een burgemeester dat zou kunnen zijn” (Ik kan het niet laten).

Voor een beter systeem hoeven we overigens niet weer het zwarte garen uit te vinden. We kunnen bij andere Europese landen ten rade gaan. De Zwitsers houden heel frequent referenda, maar misschien is het systeem dat onze Oosterburen hebben op dit moment het beste.

Ten eerste is daar een kiesdrempel van 5%. Splinterpartijen als de PVV, PvdD, CDA, SP, Nida, CU-SGP en 50+ maken geen schijn van kans en de aanhangers van hun gedachtengoed moeten hun ideeën maar zien te verwezenlijken binnen grotere partijen.

Daarnaast kennen de Duitsers een combinatie van evenredige vertegenwoordiging (ons systeem) en het districtenstelsel. In de Rotterdamse situatie zouden 23 raadsleden gekozen worden op de huidige manier, maar ook 22 door de meerderheid in een district te verwerven. Daarvoor dient zo’n raadslid zelf campagne in haar of zijn district te voeren en zo bekendheid te genereren. Iedere kiesgerechtigde Rotterdammer stemt dus twee keer voor de gemeenteraad. Eén stem op een politieke visie en één stem op een afgevaardigde, die hij direct kan aanspreken op problemen in zijn buurt.

Zou toch fantastisch zijn ! Op zijn Zwitsers de bevolking bij belangrijke beslissingen het laatste woord geven en op zijn Duits de gemeentelijke politiek weer interessant en slagvaardig maken.

Groen Links wil graag dat onze stad de beste milieulijstjes gaat aanvoeren. Prima, maar misschien zou onze stad ook als eerste kunnen gaan experimenteren met een systeem zoals hierboven beschreven.

Uiteraard met toestemming van Den Haag.

Ronald Sørensen is een Rotterdamse politicus en oprichter van Leefbaar Rotterdam. Sørensen zat van 2011 tot 2015 in de Eerste Kamer namens de PVV.